 |
| hoton,@cbex_official |
Me ya sa ƴan Najeriya ke yawan faɗawa tarkon masu damfara a intanet?
Ƙarancin kuɗi, tsadar rayuwa, da burin samun riba cikin sauri suna sa mutane su yarda da duk wata hanya da ake tallatawa. Wannan ya sa su faɗa tarkon masu damfara da ke amfani da sunan zuba jari don yaudarar jama'a.
Misalin CBEX: Asarar da ta kai biliyoyin naira
Ƴan Najeriya sun yi asarar kuɗi mai yawa a tsarin zuba jari na CryptoBank Exchange (CBEX), wanda ya yi alkawarin riba mai yawa cikin gajeren lokaci. Bayan da mutane da dama suka zuba jari, shafin ya ɓace, kuma ba a sake samun su ba. Hukumar EFCC ta fara bincike tare da haɗin gwiwa da INTERPOL da FBI don gano masu hannu a lamarin.
Me yasa mutane ke faɗawa tarkon masu damfara?
1. Talauci da tsadar rayuwa: Yawan hauhawar farashi da ƙarancin samun kuɗi suna sa mutane su nemi hanyoyin samun riba cikin sauri, koda kuwa ba su da tabbacin ingancinsu.
2. Burin samun riba cikin sauri: Yawancin mutane suna son su ninka jarinsu cikin kankanin lokaci, ba tare da la'akari da haɗarin da ke tattare da hakan ba.
3. Rashin ilimin kuɗi: Wasu mutane ba su da isasshen ilimi game da yadda zuba jari ke aiki, don haka suna yarda da duk wata hanya da ake tallatawa.
4. Tasirin abokai da dangi: Masu damfara suna amfani da hanyoyin da suka haɗa da shawo kan mutane ta hanyar abokai ko dangi, wanda ke sa mutane su yarda da tsarin.
5. Tallace-tallace a kafafen sada zumunta: Wasu daga cikin waɗannan tsarin suna amfani da shahararrun mutane ko masu tasiri a kafafen sada zumunta don tallata tsarin, wanda ke sa mutane su yarda da su.
Yadda za a guje wa faɗawa tarkon masu damfara
Bincika ingancin kamfani: Kafin ka zuba jari, tabbatar da cewa kamfanin yana da rajista a hukumar SEC ta Najeriya. Za ka iya duba hakan a shafin su na intanet: www.sec.gov.ng.
Ka guji tsarin da ke bayar da riba mai yawa cikin gajeren lokaci: Idan wani tsari yana alkawarin riba mai yawa cikin kankanin lokaci, akwai yiwuwar yaudara ce.
Ka nemi shawara daga masana: Kafin ka zuba jari, ka nemi shawara daga masana ko waɗanda suka san yadda zuba jari ke aiki.
Ka guji yanke shawara cikin gaggawa: Kada ka yanke shawara cikin gaggawa ko saboda matsin lamba daga abokai ko dangi.
Kammalawa
Faɗawa tarkon masu damfara yana da illa mai yawa ga tattalin arzikin mutum da na ƙasa baki ɗaya. Don haka, yana da muhimmanci mu kasance masu lura da kuma yin bincike kafin mu zuba jari a kowanne tsari. Idan wani tsari yana da alamar yaudara, ka guje shi. Ka tuna, ba duk wata hanya ce mai sauƙi ke kaiwa ga nasara ba.
