 |
Tarihin Sheikh Ibrahim Inyass (RTA)๐ Kashi na 12: Rikice-Rikice da Cece-Kuce a Zamaninsa |
๐ Tarihin Sheikh Ibrahim Inyass (RTA)
๐ Kashi na 12: Rikice-Rikice da Cece-Kuce a Zamaninsa
⚖️ Asalin Rikice-Rikice
Sheikh Ibrahim Inyass ya rayu ne a wani zamani da Musulunci a Afirka yake fuskantar matsaloli guda biyu:
- ฦiyayya tsakanin mazhabobi da darikai – musamman tsakanin Qadiriyya da Tijjaniyya.
- Tasirin siyasa da mulkin mallaka – Turawan mulkin mallaka suna ฦoฦarin hana malami mai tasiri ya sami rinjaye.
Saboda haka, rikice-rikice sun zama ruwan dare a rayuwarsa, amma ya yi mu’amala da su cikin hikima da jarumta.
๐ Rikici da Malaman Qadiriyya
A Najeriya, musamman a Kano da Sokoto, akwai manyan malamai na darikar Qadiriyya waษanda suka yi mu’amala da Inyass cikin ฦiyayya a farko. Sun zarge shi da:
- Yin wa’azi cikin salo na tasawwuf mai tsanani.
- Yawaita magana akan ma’rifa da soyayyar Annabi ๏ทบ wanda wasu suka ษauka bidi’a.
Martanin Sheikh
Sheikh bai tsaya akan sabani ba. Yana cewa:
“Qadiriyya da Tijjaniyya duk tafarki ne zuwa ga Annabi ๏ทบ. Duk wanda ya ce ba haka ba, to bai fahimci asalin tasawwuf ba.”
A dalilin wannan magana, wasu daga cikin malamai na Qadiriyya daga baya suka karษi koyarwarsa.
๐ Rikici da Malamai Masu Kaifin Basira
Wani lokaci Sheikh Inyass ya fuskanci suka daga malamai irin su Malam Abubakar Gumi a Najeriya. Gumi yana ganin cewa tasawwuf na Tijjaniyya yana da al’amura da suka saba da salafiyya.
Sheikh Inyass ya ba da amsa ta hanyar rubuce-rubuce, musamman littafinsa Kashf al-Ilbas, inda ya bayyana cewa:
- Tasawwuf ba bidi’a ba ne.
- Asalin tasawwuf shi ne gyaran zuciya da bin shari’a.
A karshe, duk da cewa sun yi sabani, amma Sheikh ya girmama malamai, ya kuma nuna cewa ya fi son haษin kai da zaman lafiya fiye da rikici.
๐️ Rikice-Rikice na Siyasa
Sheikh Inyass ya rayu ne a lokacin da kasashen Afirka ke samun ‘yanci daga Turawan mulkin mallaka. Wannan ya sa ya shiga siyasa kai tsaye a wasu lokuta, musamman wajen bada shawara ga shugabanni.
Misalai:
- A Senegal, ya yi mu’amala da shugaban ฦasa Leopold Senghor (wanda Kirista ne).
- A Ghana, ya yi hulษa da Kwame Nkrumah.
- A Najeriya, sarakuna da shugabanni sun rinka neman shawararsa a lamuran siyasa.
Wannan ya jawo cece-kuce daga wasu malamai da suka ce: “Me ya sa Sheikh yake hulษa da shugabanni masu ra’ayin duniya?”
Martanin Sheikh
Sheikh yana cewa:
“Idan shugaba bai samu jagora daga malami ba, to al’umma za ta bata. Malami ya fi dacewa ya kasance kusa da shugaba domin ya ja hankalinsa kan gaskiya.”
Saboda haka, duk wata mu’amala da shugabanni, Sheikh ya yi ta ne don ya tabbatar da shiriya da gaskiya.
⚡ Babban Rikicin "Fayda Tijjaniyya"
ฦaya daga cikin rikice-rikicen da suka fi daukar hankali shi ne lokacin da Sheikh ya bayyana cewa shi ne mai rarraba fayda (fayแธa) a Tijjaniyya. Wannan magana ta tayar da kura a tsakanin malamai da darikai.
- Wasu malamai sun ce wannan magana tana nuna girman kai.
- Amma mabiya sun ce wannan gaskiya ce, domin babu wanda ya shimfiษa darikar Tijjaniyya a Afirka kamar yadda ya yi.
Sheikh ya bayyana:
“Na faษi ne bisa tabbacin da Allah ya nuna mini. Amma ba girman kai ba ne, domin ni bawansa ne.”
๐️ Hikimar Sheikh a Magance Rikici
Duk da irin cece-kuce, Sheikh bai taษa yin rigima da kowa da sunansa ba. Yana amfani da hanyoyi uku:
- Rubuce-rubuce – Ya yi bayanai cikin hikima.
- Wa’azi – Ya karantar da jama’a kan gaskiya.
- Mu’amala mai kyau – Ya ci gaba da girmama malamai duk da sabani.
Wannan ne ya sa, a karshe, maฦiyansa da yawa suka koma magoya bayansa.
Sheikh Ibrahim Inyass ya nuna cewa rikici ba ya kawo ci gaba, amma hikima, haฦuri, da ilimi suna kawo zaman lafiya. Duk rikice-rikicen da ya fuskanta, ya juyar da su zuwa dama don wanzar da addini da haษin kai.
๐ A kashi na gaba (13), za mu yi bayani akan Zamowar Sheikh Ibrahim Inyass Shugaban Darikar Tijjaniyya a Duniya – yadda ya shimfiษa darikar zuwa nahiyoyi daban-daban da tsarin tarbiyyar da ya kafa.
๐ Tambaya ga mai karatu: Wane darasi kake ganin musulmai na yau zasu iya koya daga yadda Sheikh Ibrahim Inyass ya magance rikice-rikicen addini da siyasa?
.jpeg)
